Giriş

Duygusal çeviklik, niyet ve değerlerimizle uyumlu bir şekilde yaşayabilmek için davranışlarımızı değiştirmemiz anlamına gelir ve öğrenebilen bir yetidir. Bu yazıda, duygusal çevikliği geliştirmek için neler yapılması gerektiğini ve duygusal çevikliğe sahip liderlerin özelliklerini ortaya koyacağız.

Duyguların iş hayatında yerinin olmadığına ilişkin söylemleri hatırlıyor musunuz?

Bugün birçok bilimsel araştırma, bu görüşün tersine en etkili liderlerin, düşünce ve duyguları dikkate alarak çalıştıklarını ispatlamış durumda. Peki sizce akademik olarak ispatlanmış bu kuramı günlük iş yaşamımızda nasıl uygulayabiliriz? İşte bu noktada devreye, Susan David’in HBR tarafından Yılın Yönetim Fikri olarak seçilen (2013) “Duygusal Çeviklik” kavramı giriyor.

Duygusal Çeviklik nedir?

Bu kavram, esasen niyet ve değerlerimizle uyumlu bir şekilde yaşayabilmek için davranışlarımızı değiştirmemiz anlamına geliyor.

Son yıllarda mutluluk ve pozitif olmanın gücüyle ilgili sayısız kitap ve makale yayınlandı. Hepsinde iki temel mesaj veriliyor: pozitif, mutlu insanların daha başarılı ve sağlıklı olduğu. Yazıların dolaylı çıkarımlarından biri de negatif hislerin kötü olduğu ve kaçınılması gerektiği. Oysa üzüntü ve öfke gibi hislerin negatif olarak değerlendirilmesi, bu hisler kaçınılmaz olarak yaşandığında bizi rahatsız eder.

Duygusal Çeviklik; tüm hislerimizi kucaklamamızı sağlar. Bizler aslında duygularımızı kullanarak, içsel süreçlerimizi ve kalıplarımızı öğrenebiliriz. Böylece davranışlarımızı, uzun-vadeli değerlerimiz ve niyetlerimizle uyumlu bir şekilde seçebiliriz. Bu süreçteki en kritik nokta aslında bu içsel deneyimimizin vereceği rahatsızlığı kabul edebilmemiz!

Duygusal çeviklik öğrenilebilen bir yetidir. Bunun için birkaç adımı takip etmek yeterli.

1. Ortaya çıkarmak: Bizi zorlayan hislerden kaçmak yerine onlara izin vermemiz, duygusal çeviklikte ilk adımı oluşturuyor. Durup, gerçekten ne olup bittiğini anlamak için on derin nefes almak bile bizi bir adım öteye taşır, olanı kabul etmemizi sağlar.

2. Dışına çıkmak: Her gün zihnimizden binlerce düşünce geçer, birçok farklı şey hissederiz. Tüm bu düşünce ve hisleri yönetebilmek için onların geçici deneyimler olduğunu fark etmeli ve kendimizi onlarla özdeşleştirmemeliyiz.

3. Niye cevabına dönmek: Bizim asıl pusulamız, hislerimiz değil ana değerlerimizdir. Hislerimiz, belli bir durumda neyin önemli olduğunu belirler ama bize asıl yön veren değerlerimiz ve niyetlerimizdir.

Liderler şuna odaklanmalıdır: Tepkiniz, size ve organizasyonunuza kısa ve uzun vadede hizmet edecek mi? Çalışma arkadaşlarınızı ortak hedefinize çekecek mi? Arzuladığınız lider olmanıza ve istediğiniz hayatı yaşamanıza yönelik bir adım atıyor musunuz? Zihnin düşünceleri durmaksızın akar ve hisler hava gibi değişir, ancak değerler herhangi bir zamanda ve durumda çağrılabilir.

Duygusal Olarak Çevik Liderler;

• Organizasyonlarında hislerin ifade edilmesi noktasında neyin uygun olduğunu belirlediklerinin farkındadırlar.
• Hislerini uygun şekillerde ifade eder ve ekiplerinin de aynısını yapmasına izin verirler.
• Ekiplerine, hislerini ifade etmek için uygun çıkış yolları sağlarlar ve zor hisleri -dedikoduya, geri çekilmeye ve şikayete dönüşmeden- ortaya çıkarmanın önemini takdir ederler.
• Empati yaparlar ve bu yolla pozitif ve yapıcı sonuçlar almanın tek yolunun sürekli olumluluk olmadığını anlarlar.
• Ekiplerinin kişisel deneyimlerine karşı meraklı ve şefkatlidirler çünkü kendilerine karşı da nazik ve şefkatlidirler.
• Başarılarının, nihayetinde herhangi bir durumda sağlıklı ve uygun duygusal tepkiyi seçme becerilerine bağlı olduğunun farkındadırlar.

Özetle,

Sağlıklı ve başarılı organizasyonlar sağlıklı insanlardan oluşur ve sağlıklı insanlar pek çok hissi deneyimlerler. Liderler, çalışanlarının kendilerini sağlıklı ve uygun şekillerde ifade etmelerine izin verdikleri derecede işine bağlı ve yüksek katılım sağlayan bireylerden oluşan bir işgücüne sahip olacaklardır. Bunun nasıl yapılacağını göstermek liderlerin işidir.