Giriş

Kişilik tipimiz liderlik tarzımızı belirler. Eğer doğuştan gelen içgüdülerimiz ve bunları hayata uyarlama stratejilerimizle şekillenen kişilik tipimizi bilirsek, liderlik tarzımızı da daha iyi anlayabilir, güçlü yanlarımızı daha etkili bir şekilde kullanabilir ve gelişime açık yanlarımızı fark ederek üzerine eğilebiliriz. Bu yazıda farklı Enneagram tiplerinin liderlik tarzlarına göz atacağız.

Liderlik gelişimi uzun bir yolculuktur. Bireyler, kişilik özelliklerinden hareketle iş hayatlarında sergiledikleri liderlik özelliklerini geliştirip kendi tarzlarını oluşturabilirler. İşte bu yolculukta Awareness to Action Enneagram bize kendimizi keşfetmekte ve kişilik özelliklerimizle uyumlu liderlik özelliklerini geliştirmekte yol gösterir.

Kişilik tipimiz, liderlik becerimizden çok liderlik tarzımızı belirler. Eğer doğuştan gelen içgüdülerimiz ve bunları hayata uyarlama stratejilerimizle şekillenen kişilik tipimizi bilirsek, liderlik tarzımızı da daha iyi anlayabilir, güçlü yanlarımızı daha etkili bir şekilde kullanabilir ve gelişime açık yanlarımızı fark ederek üzerine eğilebiliriz. Bu noktada, şunu da söyleyebiliriz; her kişilik tarzından etkili liderler çıkabilir.

Kişiliğimizin iki boyutunun, yani içgüdüsel eğilimlerimizin ve adaptasyon stratejilerimizin liderlik tarzımızda etkisi vardır. İçgüdüsel liderlik tiplerine göre her tipin güçlü ve gelişime açık yanlarını bir önceki yazımızda paylaşmıştık. Bu yazımızda da hayata adaptasyon stratejilerimizin yani Enneagram tiplerimizin liderlik stillerini gözden geçireceğiz.

Enneagram Tipleri ve Liderlik

Literatürde yer alan farklı liderlik tarzlarının Enneagram tipleri ile uyumlu olduğunu da görmekteyiz. Gelin, farklı Enneagram tiplerinin ağırlıklı olarak sergiledikleri liderlik özelliklerine bir göz atalım:

Tip.1 => İdareci Liderlik (Administrative Leadership)

+ Düzen ve netlik sağlarlar, ihtiyaç duyulan politika ve prosedürleri oluşturur ve uygulatırlar.

- Katı, ilgisiz, esnek olmayan ve ilham vermeyen yapıda olabilirler ve neyin doğru olduğundan çok neyin yanlış olduğuna odaklanabilirler.

Tip.2 => Yakınlık Kuran Liderlik (Affiliative Leadership)

+ Ekibin gelişim ihtiyaçlarına, başkalarının beceri ve yeteneklerini geliştirmelerine ve kariyerlerinde ilerlemelerine yardımcı olurlar.

- Müdahaleci ve adam kayırmacı olabilirler ve takdir beklerler.

Tip.3 => Öncü Liderlik (Pace-Setting Leadership)

+ Yüksek performans ve mükemmellik örneği oluşturarak diğerlerine ilham verirler.

- İnsanlara, gerçekçi olmayan yüksek beklentiler yükleyebilirler ve çalışanlarının ihtiyaçlarını ve değerlerini dikkate almayabilirler.

Tip.4 => Vizyoner Liderlik (Visionary Leadership)

+ Organizasyonun geleceği için bir vizyon yaratırlar ve diğerlerini ortak bir hayale doğru yönlendirirler.

- Gerçekçi olmayabilirler ve hayalleri paylaşılmadığında umutsuz ve alıngan olabilirler.

Tip.5 => Stratejik / /Laissez-Faire Liderlik (Strategic / Laissez-Faire Leadership)

+ Oldukça analitiktirler ve fiili gerçeklikten belirlenen vizyona ulaşmak için bir plan geliştirme becerisine sahiptirler.

- Kopuk ve mesafeli olabilirler ve eylemden çok analize odaklanırlar.

Tip.6 => Muhafız Liderlik (Guardian Leadership)

+ Organizasyona içsel ve dışsal tehditleri belirlerler ve grup birliğini korurlar.

- Korku dolu ve şüpheci olabilirler ve neyin iyi gidebileceğinden çok kötü gidebileceğine odaklanırlar.

Tip.7 => Motivasyonel Liderlik (Motivational Leadership)

+ Diğerlerine heyecan, iyimserlik ve enerji ile ilham verirler ve paylaşılmış bir amaca yönelik pozitif enerji yaratırlar.

- Gerçekçi olmayabilirler, kolaylıkla zihnen dağılabilirler, düşüncesiz ve sorumsuz olabilirler.

Tip.8 => Otoriter Liderlik (Authoritative Leadership)

+ Kararlı, cesur ve kendilerine güvenlidirler ve takipçilerinde de bu niteliklere ilham verirler.

- Kibirli, zalim ve talepkar olabilirler ve grubun iyiliğinden çok kendi ajandalarına odaklanabilirler.

Tip.9 => Demokratik-Katılımcı Liderlik (Democratic-Participative Leadership)

+ Dahil ederek ve katılım yaratarak adanma sağlarlar ve görüşlerini sorarak diğerlerini değerli hissettirirler.

- Kararsız ve çatışmadan kaçınma eğiliminde olabilirler ve kendi fikirleri ve vizyonları yokmuş gibi görünebilirler.

Liderlik Gelişimi ve Profesyonel Uygulamalar

Son yıllardaki araştırmalar, başarılı İK sistemlerinin dizaynında yatay ve dikey entegrasyonun ne kadar önemli ve vazgeçilmez olduğunu bize gösteriyor. İşe alım süreçlerinde adayların doğru analiz edilmesinin, organizasyona ve iş ihtiyaçlarına uygun, liderlik potansiyeli olan profesyonellerin işe alınmasının önemi yadsınamaz. Birçok yetenek vadeden ve parlak profesyonelin, kurumun ihtiyaçlarına cevap veremedikleri, istenilen yönde gelişemedikleri için, orta ve uzun vadede değiştirilmek zorunda kaldığını üzülerek görüyoruz. Bu durum iş sonuçları ve devamlılığını olumsuz etkilerken, kurum kaynaklarının gereksiz kullanımını da beraberinde getiriyor.

Ageo International – InterSearch Türkiye, geliştirdiği uygulamalar ile doğru yeteneklerin tanımlanmasına ve istihdamına destek olurken Awareness to Action Leadership Model ile de kurumların ihtiyacı olan liderlerin gelişimine katkı sağlamaktadır.